Việt Nam là một trong những thị trường ô tô phát triển “nóng” ở khu vực Đông Nam Á. Bên cạnh những xe động cơ đốt trong truyền thống, nhiều hãng xe năng lượng mới xuất hiện với nhiều cơ hội và thách thức.
Xe Trung Quốc ồ ạt vào Việt Nam
Trong năm 2023 vừa qua, thị trường Việt Nam chứng kiến nhiều hãng xe Trung Quốc gia nhập và khai thác vào xe năng lượng mới. Bên cạnh một số cái tên thuần động cơ đốt trong như Lynk & Co, thì có những thương hiệu ô tô điện mới.
Điển hình là sự xuất hiện của thương hiệu Wuling Hongquang MiniEV gia nhập phân khúc xe điện mini dành cho đô thị. Haima7X-E cạnh tranh ở phân khúc MPV 7 chỗ cùng với Mitsubishi Xpander, Toyota Veloz Cross.
Ô tô điện BYD bán tại Việt Nam. Ảnh Khải Phạm.
Năm nay, thêm dòng xe thuần điện MG EV4 và đặc biệt là sự hiện diện của thương hiệu BYD với 3 dòng xe là Atto 3, Seal và Dolphin vừa được công bố giá tại thị trường Việt Nam. BYD được biết đến là hãng xe thuần điện có doanh số tốt nhất thế giới khi bán hơn 3 triệu xe trong năm 2023 và trở thành 1 trong 10 hãng xe bán xe tốt nhất Trung Quốc. Doanh số của BYD chủ yếu đến từ thị trường trong nước với khoảng 90% người Trung Quốc tin dùng.
Trong thời gian tới, thị trường trong nước sẽ còn đón nhận thêm thương hiệu ô tô điện mới Aion cũng sẽ gia nhập với các sản phậm SUV theo xu hướng tiêu dùng hiện nay.
“Ô tô giờ là phương tiện di chuyển khá phổ biển ở Việt Nam nên việc nhiều hãng xe mới xuất hiện cũng không có gì bất ngờ. Đối với người dùng như tôi, thêm 1 hãng xe là thêm nhiều cơ hội lựa chọn chiếc xe phù hợp, giá rẻ hơn. Một hãng xe, dòng xe mới vào chắc chắn những đối thủ cũ không thể định giá “trên trời” như trước mà phải hợp lý nếu không muốn người dùng rời bỏ. Xe Trung Quốc giá rẻ vào, tôi nghĩ xe Nhật sẽ về đúng giá trị thay vì cao như bây giờ”, anh Hoàng Hùng (Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ.
Hàng loạt các thương hiệu mới vào Việt Nam trong thời gian ngắn đã khiến không ít người dùng lo lắng liệu có “làn sóng” ô tô Trung Quốc “sớm nở, tối tàn” như xe máy của hơn 25 năm về trước.
Nhận định về vấn đề này, chuyên gia xe Nguyễn Thanh Hải cho rằng, ô tô khác với xe máy nên người dùng Việt Nam sẽ phải cân nhắc rất nhiều.
Xe Trung Quốc khó tạo làn sóng ở Việt Nam. Ảnh MG.
“Ở Việt Nam, xe máy là phương tiện phù hợp với đa phần người dân bởi tính đa năng, nhỏ gọn có thể len lỏi mọi ngóc ngách nên tạo nên làn sóng xe Trung Quốc trước đây. Tuy nhiên, với ô tô lại là câu chuyện hoàn toàn khác và rất khó xảy ra”, ông Hải nói.
Đối với đa phần người dân, ô tô hiện ngoài là phương tiện di chuyển thì vẫn là món tài sản có giá trị lớn nên việc đầu tư vào xe Trung Quốc vẫn còn phải cân nhắc.
“Sử dụng ô tô nhiều chi phí kèm theo nên tôi nghĩ sẽ rất khó tạo được làn sóng mạnh mẽ xe ô tô Trung Quốc như xe máy trước”, vị này đưa ra góc nhìn.
Ô tô điện vẫn còn bất cập
Cơ sở hạ tầng, hệ thống đại lý vẫn luôn là “bài toán” nan giải của các hãng xe khi gia nhập bất cứ thị trường mới nào. Nếu như ở Trung Quốc, các hãng xe nội địa phủ kín hệ thống đại lý, cơ sở hạ tầng thì câu chuyện xây dựng điều đó ở thị trường mới sẽ khó khăn hơn rất nhiều.
Trạm sạc sẽ là vấn để cần giải quyết với xe điện. Ảnh Khải Phạm.
Theo chuyên gia Hải, đối với ô tô điện, bất cập nhất vẫn là trạm sạc thời điểm này hạn chế khi ngoài VinFast, các hãng xe đều không xây trạm sạc nhanh, kể cả xe sang.
“VinFast bỏ ra hàng trăm triệu USD, để xây dựng trạm sạc, các hãng khác chưa thể sạc chung nên ở Việt Nam, khó có hãng xe điện nào cạnh tranh được”, ông Hải chia sẻ.
Ngay cả Chủ tịch VinGroup cũng thẳng thắn chia sẻ, VinFast sẽ không cho các hãng xe dùng chung ít nhất 10 năm nữa.
Theo VinFast công bố, hệ thống trạm sạc của thương hiệu này đã phủ khắp 63 tỉnh thành và đang dần xây dựng về các huyện, xã để người dân thuận tiện hơn trong việc sạc điện. Với lượng xe VinFast bán ra trên thị trường hiện nay, hệ thống trạm sạc của hãng mới cơ bản phục vụ nên việc chia sẻ hãng khác là điều không thể.
“Ô tô là phương tiện để đi xa, chủ yếu về quê hoặc đi công tác, du lịch chứ trong nội đô tôi thường đi xe máy vì thuận tiện hơn. Nếu không có trạm sạc nhanh thì rất khó để mua xe điện vì không thể đi xa, sạc theo xe không thể đáp ứng được vì mất quá nhiều thời gian”, khách hàng Tùng Vũ băn khoăn.
